Mẹo chữa hội chứng ruột kích thích tại nhà bao gồm điều chỉnh chế độ ăn uống (tăng chất xơ, tránh thực phẩm kích thích), thay đổi lối sống (tập thể dục, giảm stress), sử dụng thảo dược tự nhiên (lá ổi, nha đam, quả sung), và áp dụng các biện pháp hỗ trợ như chườm ấm, massage bụng. Những phương pháp này giúp 75% bệnh nhân IBS giảm triệu chứng đau bụng, đầy hơi, tiêu chảy và táo bón một cách an toàn, tiết kiệm chi phí.
Hội chứng ruột kích thích (IBS) ảnh hưởng đến 5-20% dân số toàn cầu, gây ra những triệu chứng khó chịu như đau bụng, rối loạn đại tiện, chướng bụng. Mặc dù đây là bệnh lý mạn tính không nguy hiểm đến tính mạng, nhưng nó ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống. May mắn thay, có nhiều mẹo chữa hội chứng ruột kích thích tại nhà hiệu quả mà bạn có thể áp dụng.
Hội chứng ruột kích thích là hiện tượng ruột bị rối loạn chức năng, tái đi tái lại nhiều lần mà khi người bệnh đi khám, làm các xét nghiệm đều không tìm thấy các tổn thương về giải phẫu cũng như tổ chức sinh hóa ở ruột. Ở Việt Nam, hội chứng ruột kích thích còn được biết đến với tên gọi viêm đại tràng co thắt, viêm đại tràng chức năng hoặc viêm đại tràng mãn tính.
Triệu chứng đặc trưng của hội chứng ruột kích thích là đau bụng tái phát. Tình trạng đau này có liên quan đến việc đi tiêu, thay đổi thói quen đi tiêu và tính chất phân. Các triệu chứng phổ biến bao gồm:
Đau bụng không có vị trí cố định, có thể đau dọc khung đại tràng
Rối loạn đại tiện: táo bón hoặc tiêu chảy xen kẽ
Đầy hơi, chướng bụng
Cảm giác đi tiêu không hết phân
3.1.Điều chỉnh thực phẩm nên ăn
Chế độ ăn hợp lý là cách điều trị đơn giản nhưng hiệu quả cho bệnh nhân mắc hội chứng ruột kích thích. Người bệnh nên tăng cường ăn chất xơ, rau củ quả và uống đủ nước.
Thực phẩm giàu chất xơ hòa tan:
Rau củ non, mềm như rau lang, rau mồng tơi, khoai lang, khoai tây
Trái cây như chuối, đu đủ, bơ
Ngũ cốc: cám gạo, gạo lứt, yến mạch
Cà rốt, đậu Hà Lan, táo và những loại hoa quả thuộc họ cam quýt
Thực phẩm FODMAP thấp:
Trái cây: chuối, đu đủ, dưa hấu, táo, việt quất
Rau củ: cải thìa, cải xoăn, khoai lang, cà chua, cà rốt
Các loại hạt: hạt chia, hạt bí ngô, hạt hướng dương
3.2. Thực phẩm cần tránh
Hạn chế dung nạp các loại thức ăn khó tiêu hóa, dễ gây đau bụng và tiêu chảy như bánh ngọt chứa nhiều bơ, hoa quả chứa nhiều đường, sắn, khoai. Tránh các thực phẩm sinh hơi như nước uống có gas, bắp cải và các loại gia vị cay nóng như tiêu, ớt.
3.3. Thói quen ăn uống lành mạnh
Khi ăn, bạn cần ăn chậm và nhai kỹ để hạn chế nuốt khí vào. Thói quen này sẽ giúp giảm cảm giác đầy hơi, chướng bụng, giảm sự căng giãn đột ngột của ống tiêu hóa. Chia nhỏ khẩu phần ăn thành nhiều bữa nhỏ trong ngày.
4.1.Tập thể dục đều đặn
Tham gia tập thể dục đều đặn như đi bộ, yoga, thiền định là những cách chữa hội chứng ruột kích thích tại nhà tốt để giảm căng thẳng và cải thiện sức khỏe của người bệnh. Phương pháp hữu hiệu giúp giảm nhẹ hội chứng ruột kích thích là đi bộ. Một ngày chỉ cần khoảng 15 phút đi bộ có thể sẽ giảm nhẹ triệu chứng.
4.2.Quản lý căng thẳng
Stress là một trong những yếu tố chính làm trầm trọng thêm triệu chứng IBS. Việc giảm thiểu căng thẳng thông qua liệu pháp trò chuyện có thể hữu ích. Thực hiện thói quen sinh hoạt lành mạnh giúp nâng cao sức khỏe thể trạng và giảm căng thẳng stress sẽ giảm triệu chứng ruột kích thích.
4.3.Cải thiện thói quen sinh hoạt
Hạn chế ngồi quá lâu một tư thế, hãy đi lại vận động sau 1-2 giờ ngồi để cơ thể cũng như đường ruột không bị đình trệ. Luyện tập đi ngoài ngày một lần vào buổi sáng và xoa bóp bụng trước khi đi ngoài để kích thích.
5.1.Sử dụng lá ổi
Nếu người bệnh IBS gặp các triệu chứng tiêu chảy do hội chứng ruột kích thích gây ra thì có thể sử dụng lá ổi để cầm tiêu chảy, giảm đau bụng. Lá ổi cũng giúp đào thải độc tố rất tốt.
Cách thực hiện:
Rửa sạch lá ổi non
Cho vào nồi đổ ngập nước đun sôi
Cho lửa nhỏ để sôi trong vòng 15-20 phút thì tắt bếp
Uống mỗi ngày để giảm tiêu chảy
5.2.Điều trị bằng nha đam
Cây nha đam có công dụng tiêu viêm, giải độc, kháng khuẩn và được dùng để điều trị hội chứng ruột kích thích. Sử dụng 5 lá nha đam lọc lấy phần thịt bên trong đem xay nhuyễn và lọc lấy nước. Lấy phần nước vừa lọc được trộn với mật ong uống ngày 2 lần mỗi lần khoảng 30ml.
5.3. Bài thuốc từ quả sung
Đông Y ghi nhận, sung là loại quả có tính bình, vị ngọt giúp kiện tỳ, thanh tràng, rất tốt cho người mắc các bệnh về đường ruột như hội viêm đại tràng co thắt.
Cách thực hiện:
Đem rửa sạch 2-3 quả sung già nhưng chưa chín
Nướng trên than cho hơn cháy xém một chút
Hãm sung đã nướng với nước sôi như trà, để khoảng 20 phút
Uống như trà, có thể thêm mật ong hoặc đường phèn để dễ uống hơn
5.4. Kết hợp củ riềng và lá lốt
Theo các chuyên gia tiêu hóa, củ riềng kết hợp với mật ong và lá lốt giúp giải độc tiêu viêm làm lành vết loét tốt. Dùng 1 củ riềng tươi, 200ml mật ong và một nắm lá lốt, giã nát riềng ủ chung với lá lốt trong nước sôi sau 30 phút thì chắt nước pha thêm mật ong.
6.1. Massage và xoa bóp bụng
Xoa bóp và ấn huyệt làm cơ thể giải phóng chất giảm đau endorphins làm bạn có cảm giác dễ chịu hơn. Dùng tay xoa và day nhẹ vùng rốn sẽ giúp dạ dày hoạt động tốt hơn.
6.2.Chườm ấm
Mẹo chữa hội chứng ruột kích thích là có thể dùng miếng chườm ấm để giảm đầy bụng, đau bụng, đầy hơi khá hiệu quả. Việc chườm ấm giúp thư giãn cơ bụng và giảm co thắt ruột.
6.3.dụng trà thảo mộc
Trà bạc hà cũng có tác dụng làm thư giãn cơ trong dạ dày. Nếu uống thường xuyên, chất dầu trong lá bạc hà như một dược liệu điều trị hội chứng ruột kích thích. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng bạc hà có thể làm cho chứng ợ nóng trở nên tồi tệ hơn.
7.1.Vai trò của probiotic
Sử dụng men vi sinh (vi khuẩn "tốt" thường có trong ruột) để giảm đầy hơi và chướng bụng. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, những người mắc hội chứng ruột kích thích xuất hiện quá nhiều vi khuẩn trong ruột non.
7.2.Sữa chua và thực phẩm lên men
Người mắc hội chứng ruột kích thích nên ăn sữa chua vì đây là thực phẩm chứa nhiều lợi khuẩn tốt cho hệ tiêu hóa. Bạn nên bổ sung loại thực phẩm này sau mỗi bữa ăn hàng ngày để cải thiện và cân bằng hệ vi sinh trong đường ruột.
8.1.Đối với triệu chứng tiêu chảy
Khi bị tiêu chảy, bạn có thể sử dụng lá ổi để cầm tiêu chảy, giảm đau bụng. Đồng thời cần uống nhiều nước và bổ sung các chất điện giải nhằm bù lại lượng đã mất do tiêu chảy.
8.2.Đối với triệu chứng táo bón
Khi gặp tình trạng táo bón, người bệnh cần tăng cường lượng chất xơ và uống đủ nước. Thông thường, bác sĩ sẽ khuyên dùng khoảng 10-25g chất xơ hòa tan mỗi bữa.
8.3.Đối với đau bụng và chướng bụng
Tránh những loại thực phẩm sinh khí, bởi vì nó sẽ làm cho triệu chứng của bệnh tăng nặng thêm. Các loại thức ăn nhiều dầu mỡ như chiên xào, thực phẩm cay nóng hạn chế sử dụng.
9.1.Đánh giá hiệu quả
Chữa hội chứng ruột kích thích bằng dân gian tại nhà là phương pháp có tính an toàn cao, tiết kiệm chi phí cho người bệnh nhưng xét về mặt hiệu quả, phương pháp này còn tồn tại một số mặt hạn chế:
Chỉ phù hợp với các trường hợp bệnh nhẹ, mới chớm
Cách thực hiện thủ công, dễ dẫn tới sai lệch liều lượng
Không phải trường hợp nào cũng cho kết quả như nhau
Cần đầu tư thời gian và công sức để thực hiện
9.2. Khi nào cần đến bác sĩ
Mặc dù các mẹo chữa hội chứng ruột kích thích tại nhà có thể hiệu quả, nhưng trong trường hợp xuất hiện các triệu chứng nghiêm trọng, bác sĩ có thể đề xuất sử dụng các loại thuốc điều trị như thuốc giảm co thắt đại tràng, thuốc nhuận tràng, thuốc chống trầm cảm, thuốc tiêu chảy.
9.3. Kiên trì và theo dõi
Người bệnh cần duy trì điều trị và chăm sóc ngay cả khi triệu chứng đã được cải thiện. Việc theo dõi và ghi chép các triệu chứng cũng như phản ứng với từng loại thực phẩm sẽ giúp xác định phương pháp điều trị phù hợp nhất.
Các mẹo chữa hội chứng ruột kích thích tại nhà bao gồm nhiều phương pháp đa dạng từ thay đổi chế độ ăn uống, lối sống đến sử dụng thảo dược tự nhiên. Mặc dù những phương pháp này an toàn và tiết kiệm chi phí, nhưng cần được áp dụng một cách kiên trì và có hệ thống. Quan trọng nhất là người bệnh cần hiểu rõ về tình trạng của mình và kết hợp các biện pháp phù hợp để đạt hiệu quả tối ưu. Trong trường hợp triệu chứng nghiêm trọng hoặc không cải thiện sau thời gian áp dụng các mẹo tại nhà, cần tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa để có hướng điều trị phù hợp
Hội chứng ruột kích thích (IBS) là rối loạn chức năng tiêu hóa phổ biến, ảnh hưởng đến 5-20% dân số toàn cầu. Đây là tình trạng ruột bị rối loạn chức năng tái phát nhiều lần mà không có tổn thương thực thể.
Hội chứng ruột kích thích (IBS) và viêm đại tràng là hai bệnh lý tiêu hóa phổ biến có triệu chứng tương tự như đau bụng, rối loạn đại tiện. Tuy nhiên, IBS là rối loạn chức năng không gây tổn thương thực thể, trong khi viêm đại tràng có viêm nhiễm niêm mạc thực sự.