Thuốc Viêm Đại Tràng: Hướng Dẫn Toàn Diện Về Các Loại Thuốc Điều Trị Hiệu Quả

Thuốc viêm đại tràng bao gồm nhiều nhóm khác nhau tùy theo triệu chứng: thuốc chống co thắt (Duspatalin, Debridat, Spasfon), thuốc chống tiêu chảy (Loperamide, Smecta, Imodium), thuốc nhuận tràng (Laxan, Forlax), kháng sinh (Metronidazole, Ciprofloxacin) và thuốc chống viêm. Việc lựa chọn thuốc phù hợp cần dựa trên chẩn đoán chính xác và chỉ định của bác sĩ chuyên khoa để đạt hiệu quả điều trị tối ưu.

Viêm đại tràng là một bệnh lý tiêu hóa phổ biến gây ra nhiều triệu chứng khó chịu như đau bụng, rối loạn đại tiện, chướng bụng. Việc điều trị hiệu quả đòi hỏi sự hiểu biết về các loại thuốc phù hợp với từng triệu chứng cụ thể. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về các nhóm thuốc điều trị viêm đại tràng được sử dụng phổ biến hiện nay.

1. Tổng quan về điều trị viêm đại tràng bằng thuốc

Hiện nay, chưa có thuốc nào có thể chữa khỏi hoàn toàn bệnh viêm đại tràng. Các thuốc trị viêm đại tràng chủ yếu nhằm mục đích hỗ trợ và làm giảm bớt các triệu chứng của bệnh. Việc điều trị thường được thực hiện theo từng triệu chứng cụ thể và mức độ nghiêm trọng của bệnh.

Theo các chuyên gia y tế, sử dụng kháng sinh Tây y là phương pháp điều trị được áp dụng phổ biến nhất hiện nay. Tùy vào mức độ viêm nhiễm và tình trạng sức khỏe của người bệnh, bác sĩ sẽ xây dựng phác đồ điều trị khác nhau.

2. Thuốc chống co thắt và giảm đau

2.1. Nhóm thuốc chính

Khi xuất hiện các dấu hiệu như đau và co thắt vùng bụng, người bệnh có thể được chỉ định thuốc No-spa, spasfon, duspatalin. Các loại thuốc này có công dụng giảm đau, chống co thắt đồng thời có tác dụng giúp người viêm đại tràng giảm tình trạng chướng bụng đầy hơi, rối loạn vận động.

2.2.Liều lượng cụ thể

Trimebutine (Debridat): Hàm lượng 100mg/viên, sử dụng 1-6 viên/ngày. Liều lượng thông thường là 1-6 viên mỗi ngày, tùy theo chỉ định của bác sĩ. Thuốc có tác dụng điều hòa nhu động ruột ở dạ dày cũng như chống co thắt đại tràng.

Mebeverine (Duspatalin): Thuốc dạng viên nén, có hàm lượng 100mg, sử dụng từ 2-4 viên/ngày. Đối với Duspatalin Retard 200mg, uống một viên nang, 2 lần mỗi ngày, uống một viên buổi sáng và một viên vào buổi tối.

Phloroglucinol (Spasfon): Dạng viên, có hàm lượng 80mg, uống 4 viên/ngày. Liều sử dụng dạng viên đặt dưới lưỡi là 2 viên/ngày. Ngoài ra, thuốc dùng dưới dạng tiêm tĩnh mạch có hàm lượng 40mg, liều sử dụng từ 1-3 ống/ngày.

3. Thuốc điều trị rối loạn đại tiện

3.1.Thuốc chống tiêu chảy

Loperamid, Diarsed, Smecta, Actapulgite và Imodium là những loại thuốc chống tiêu chảy thường được sử dụng để điều trị bệnh nhân viêm đại tràng. Cơ chế hoạt động của chúng là làm chậm nhu động ruột và tạo một lớp màng bảo vệ niêm mạc, làm giảm tần suất đi ngoài và làm dịu các triệu chứng khó chịu do tiêu chảy gây ra.

Loperamide: Liều dùng khởi đầu 2 viên/lần, nếu tình trạng tiêu chảy vẫn tiếp diễn thì cứ 4-6h uống 1 viên. Trong trường hợp tiêu chảy cấp, liều khởi đầu là 2 viên nang (4mg), sau đó 1 viên nang (2mg) sau mỗi lần tiêu phân lỏng.

Diarsed: Thuốc được bào chế dạng viên bao đường. Trong trường hợp tiêu chảy cấp, sử dụng 2 viên/lần trong lần uống đầu tiên. Trong trường hợp tiêu chảy mãn tính thì uống từ 1-2 viên/ngày.

Smecta: Thuốc điều trị tiêu chảy, bảo vệ niêm mạc tiêu hóa với thành phần Diosmectite 3g. Tùy theo độ tuổi mà sử dụng cho phù hợp.

3.2. Thuốc chống táo bón

Khi gặp phải vấn đề táo bón, người bệnh có thể tham khảo ý kiến bác sĩ để được kê đơn các loại thuốc nhuận tràng phù hợp như Laxan, Normacol, Forlax hay Macrogol. Những loại thuốc này có tác dụng làm mềm phân, kích thích nhu động ruột, từ đó giúp khắc phục tình trạng táo bón một cách hiệu quả.

Laxan: Thuốc được bào chế dạng viên nén, sử dụng từ 1-2 viên/ngày cho người trưởng thành.

Normacol: Thuốc được bào chế dưới dạng cốm bao đường, dùng cho trẻ từ 6 tuổi trở lên. Trẻ em từ 6 tuổi dùng 1-2 gói/ngày.

Forlax: Thuốc được bào chế ở dạng bột pha dung dịch, uống từ 1-2 gói/ngày.

Macrogol: Được bào chế ở dạng dung dịch, thành phần tương tự như thuốc Forlax. Người bệnh uống theo chỉ định của bác sĩ.

4. Thuốc kháng sinh điều trị nhiễm khuẩn

4.1.Vai trò của kháng sinh

Những loại thuốc kháng sinh nằm trong danh mục bị viêm đại tràng uống thuốc gì có khả năng tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh trong ruột và ngăn chặn quá trình nhiễm trùng. Nhóm thuốc kháng sinh này có tác dụng tiêu diệt các vi khuẩn có hại ở đường ruột, chống nhiễm trùng.

4.2. Các loại kháng sinh phổ biến

Metronidazole: Bào chế dạng viên nén 250mg, liều dùng 4 viên/ngày. Liều lượng thường dùng: 2-4mg/ngày. Thời gian sử dụng: 8-10 ngày.

Ciprofloxacin 500mg: Một dạng kháng sinh nhóm quinolon, có thể bào chế dạng viên hoặc dung dịch, liều dùng 4 viên/ngày. Các loại kháng sinh được kê đơn phổ biến nhất là ciprofloxacin và metronidazole.

Biseptol 480mg: Liều dùng 2 viên/ngày. Hay còn gọi là Trimethoprim, dạng viên 480mg, liều khuyến cáo 2 viên mỗi ngày.

5. Lưu ý quan trọng

Nhóm thuốc này chỉ được sử dụng tối đa từ 5-7 ngày để tránh gây những tác dụng phụ không mong muốn. Theo khuyến cáo của các bác sĩ, thời gian sử dụng kháng sinh để điều trị viêm đại tràng không nên vượt quá 5-7 ngày vì sử dụng kháng sinh trong thời gian dài có thể dẫn đến nhiều tác dụng phụ không mong muốn.

6. Thuốc điều trị đầy hơi và chướng bụng

Để giải quyết các triệu chứng chướng bụng và đầy hơi, các loại thuốc làm từ than hoạt tính như Carbophos, Debridat, Duspatalin, Sorbitol và Motilium-M có thể được các chuyên gia chăm sóc sức khỏe kê đơn. Một số loại thuốc điều trị viêm đại tràng có chứa than hoạt tính như Carbophos, Debridat, Duspatalin, Sorbitol và Motilium-M có thể được bác sĩ kê đơn để giảm bớt triệu chứng đầy hơi và chướng bụng.

Thuốc chữa đầy hơi, chướng bụng như Carbophos, Duspatalin, Debridat sẽ giúp điều trị hiệu quả chứng đầy hơi, chướng bụng.

7. Thuốc chống viêm và ức chế miễn dịch

7.1.Thuốc chống viêm

Thuốc chống viêm được sử dụng làm phương pháp điều trị ban đầu cho bệnh viêm đại tràng. Các loại thuốc chống viêm thường được sử dụng bao gồm:

Thuốc acid 5-aminosalicylic (5-ASA): Bao gồm các thuốc sulfasalazin, balsalazide, mesalazin, olsalazin. Một số loại thuốc chống viêm được chỉ định như: Sulfasalazine (Azulfidine), Mesalamine (Tidocol, Rowasa…), Balsalazide (Colazal), Olsalazine (Dipentum). Thuốc có hiệu quả trong việc làm giảm các triệu chứng của viêm đại tràng nhưng có nhiều tác dụng phụ, bao gồm buồn nôn, nôn, tiêu chảy, ợ chua và đau đầu.

7.2.Thuốc ức chế miễn dịch

Thuốc corticosteroid: Nhóm thuốc này thường được sử dụng để điều trị viêm loét đại tràng từ trung bình đến nặng và được dùng trong thời gian ngắn, bao gồm prednisolon, dexamethason, betamethason. Được chỉ định cho bệnh nhân viêm đại tràng do tự miễn. Liều lượng tuần đầu: 30-40mg/ngày. Liều lượng các tuần sau: Giảm dần theo chỉ định bác sĩ.

Các loại thuốc này có thể giảm viêm nhanh chóng và thường được sử dụng trong các trường hợp viêm đại tràng nặng hoặc không đáp ứng với NSAID. Tuy nhiên, corticosteroid có thể gây ra nhiều tác dụng phụ nếu được sử dụng trong thời gian dài.

8.Thuốc thảo dược và thực phẩm chức năng

8.1.Thuốc Tràng Vị Khang

Thuốc Tràng Vị Khang được bào chế ở dạng đường uống. Pha thuốc với nước ấm rồi dùng. Nên uống thuốc trước mỗi bữa ăn 15 phút.

Liều dùng cho người lớn: Mỗi ngày uống 3 lần. Sử dụng mỗi lần 1 gói (8g). Trong điều trị viêm đại tràng mãn: cứ một đợt điều trị kéo dài 12 ngày. Tùy theo mức độ bệnh của người bệnh, điều trị từ 3-5 đợt.

Với đối tượng là trẻ em: Uống nửa gói/lần x 3 lần/ngày.

8.2.Đại Tràng Nhất Nhất

Đại Tràng Nhất Nhất chỉ định để điều trị viêm đại tràng, tiêu chảy, rối loạn tiêu hoá bao gồm đau bụng, ăn không tiêu, sôi bụng.

Cách dùng: Đối với trẻ em từ 3-15 tuổi: mỗi ngày dùng 2 lần, mỗi lần dùng 1 viên. Đối với trẻ em từ 15 tuổi trở lên và người lớn: mỗi ngày dùng 2 lần, mỗi lần dùng 2 viên.

9. Lưu ý quan trọng khi sử dụng thuốc

9.1.Tuân thủ chỉ định bác sĩ

Việc sử dụng thuốc điều trị viêm đại tràng cần kết hợp với chế độ ăn uống khoa học, bổ sung nhiều chất xơ và uống đủ nước để đạt hiệu quả tốt nhất. Người bệnh tuyệt đối tránh xa các chất kích thích như rượu bia, thuốc lá; đồ chứa nhiều carbonate như soda, nước ngọt, đồ ngọt nhân tạo sẽ khiến cho hệ tiêu hóa dễ bị kích ứng, gây khó chịu cho người bệnh.

9.2.Thời gian điều trị

Một đợt điều trị viêm đại tràng bằng thuốc kháng sinh thường được kéo dài liên tục từ 7-10 ngày. Với những trường hợp nặng hoặc đang trong giai đoạn tiến triển nặng, người bệnh buộc phải kéo dài thời gian dùng thuốc.

9.3.Tác dụng phụ và chống chỉ định

Không sử dụng cho người mẫn cảm với bất cứ thành phần nào của sản phẩm. Không dùng quá liều khuyến cáo. Không dùng nếu bị dị ứng với thuốc, người bị suy gan, suy thận.

Bất kì loại thuốc tây điều trị viêm đại tràng co thắt nào cũng có thể sẽ có ít hoặc nhiều tác dụng phụ như mẩn ngứa toàn thân, nôn mửa, đau dạ dày, rối loạn tiêu hóa. Khoảng 75% các phản ứng có hại xảy ra trong vòng 3 tháng đầu điều trị thường gặp chán ăn, buồn nôn, nôn, đau đầu, rối loạn tiêu hóa.

Kết luận

Thuốc viêm đại tràng bao gồm nhiều nhóm khác nhau, mỗi nhóm có tác dụng điều trị các triệu chứng cụ thể. Việc lựa chọn thuốc phù hợp cần dựa trên chẩn đoán chính xác, mức độ nghiêm trọng của bệnh và tình trạng sức khỏe tổng thể của người bệnh. Người bệnh cần tuân thủ nghiêm ngặt chỉ định của bác sĩ về liều lượng, thời gian sử dụng và kết hợp với chế độ ăn uống, sinh hoạt khoa học để đạt hiệu quả điều trị tốt nhất

Nguồn tham khảo:

Nhà thuốc Long Châu – Viêm đại tràng uống thuốc gì?

Vinmec – Các thuốc trị viêm đại tràng

Sức khỏe & Đời sống – Phản ứng nghiêm trọng của thuốc trị viêm đại tràng

YouMed – Thuốc trong điều trị viêm đại tràng mạn tính

Medlatec – Lưu ý khi điều trị viêm đại tràng co thắt

Bệnh viện Thu Cúc – Viêm đại tràng nên uống thuốc gì?

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương – Viêm đại tràng và điều trị